Pertevniyal Valide Sultan Çeşmesi'nin Restorasyonu Tamamlandı

Fatih Belediyesi'nin tarihi çeşmelerin korunması, yaşatılması ve gelecek nesillere aktarılması çalışmaları dâhilinde Karagümrük'te yer alan Pertevniyal Valide Sultan Çeşmesi'nin restorasyonu tamamlanarak, kayıp olan taç kitabesi de bulunup monte edildi.

Rölöve, restitüsyon ve restorasyon projeleri Koruma Kurulu onaylı projeleri doğrultusunda uygulama çalışmaları gerçekleştirildi. Restorasyon çalışmaları kapsamında günümüzde yerinde olmayan ve 1936 yılında çekilen fotoğraflarda açıkça görülen özgün mermer taç bölümü bulunarak, yerine yerleştirildi.

KAYIP TAÇ BULUNARAK MONTE EDİLDİ

Çeşmenin süslemeli mermer taç bölümünün bakımsızlık sebebiyle yıllar önce düştüğü ve hayırsever bir vatandaş tarafından alınarak, evinde muhafaza edildiği bilgisini edinen Fatih Belediyesi Kültürel Miras Koruma Müdürlüğümüz ekipleri hemen harekete geçti. Mermer parçanın hayırsever vatandaşın vefat etmesi üzerine muhtar tarafından fark edildiği ve Vakıflar İdaresi’ne teslim edildiği anlaşıldı. Konuyla ilgili Vakıflar Genel Müdürlüğü, ilgili kurum ve müzeler ile irtibata geçilerek, özgün mermer taç bölümünün İSKİ Vakıf Sular Şube Müdürlüğü arşivinde olduğu tespit edildi. Yapılan resmi yazışmalar sonucunda Koruma Kurulu izniyle teslim alınan iki parça halindeki mermer tacın atölye ortamında itinalı temizlik ve birleştirme çalışmaları yapılarak, kitabenin üzerinde bulunan özgün yerine monte edildi.

Pertevniyal Valide Sultan Çeşmesi

Pertevniyal Valide Sultan tarafından 1863 yılında yaptırılan çeşme, Karagümrük Pazar Meydanı’na çıkan Karabulut Sokağı üzerinde bulunmaktadır. Arka tarafında vaktiyle bir kilisenin bulunması sebebiyle halk arasında “Kilise Çeşmesi” olarak da bilinmektedir. Kare planlı olan çeşmenin su haznesi vardır. Duvarları büyük ölçüde moloz taştan örülmüş ve üzeri sıvalıdır. En dikkat çekici bölümü mermerden inşa edilen ayna taşı ve kitabenin oluşturduğu ön cephesidir. Kitabenin orta kısmında Sultan Abdülaziz’in, defne taşları ile süslenmiş bir tuğrası yer alır.

Kitabesi:
Adâlet taht-gâhında kıyâm etdikçe şâhım
Hatâdan hıfz ede Mevlâ vücûd-ı Abdülazîz Hân
Karagümrük miyânında edipdir hayr ile ihsân
Muvaffak oldu bu hayra getirdi hoş âb-ı revân
İçenler mâ-i zülâlden edeler hayr ile duâ
Yapıp bu çeşmeyi ihyâ eyledi Vâlide Sultân
Mezîd ez-diyâd etsin füzûn-ı ömr ü şevketle
Mâderi oldu cihânın Pertevniyal-i ulûvvü’ş-şân
H. 1279

Günümüz Türkçesiyle:
Padişahım adalet tahtında durdukça Allah, Abdülaziz Han’ın vücudunu hatadan korusun.
Karagümrük Meydanı’nda hayır ihsan edip tatlı bir su getirterek bu hayra muvaffak oldu.
Bu çeşmeyi Valide Sultan yaptırıp ihya eyledi, bu tatlı sudan içenler hayır dua etsinler.
Ömür ve azametinin çokluğuyla yaşasın. Şanı yüce Pertevniyal, cihanın annesi oldu.